Oruç, İslam’ın beş temel ibadetinden biri olup, bedensel ve ruhsal arınmayı amaçlayan kutsal bir ibadettir. Oruç tutan bir kişinin, imsak vaktinden iftar vaktine kadar belirli yasaklara uyması gerekmektedir. Bu yasakların başında yeme, içme ve bazı bedensel fiiller gelir. Ancak burun karıştırmak gibi günlük hayatta sıkça yapılan bazı hareketlerin orucu bozup bozmadığı konusunda pek çok kişinin kafasında soru işaretleri olabilir. Bu makalede burun karıştırmanın oruç üzerindeki etkisi, İslami kaynaklar ve fıkhi görüşler çerçevesinde ele alınacaktır.
Burun Karıştırmak Orucu Bozmaz mı?
Burun karıştırmanın orucu bozup bozmadığı, bu eylemin şekline ve sonuçlarına göre değerlendirilir. Temel olarak orucu bozan fiiller, bedenin doğal açıklıklarından mideye ya da vücut içindeki diğer boşluklara besin veya sıvı girmesidir. Burun karıştırma eyleminde böyle bir durum söz konusu olmadığı için İslam alimlerinin büyük çoğunluğuna göre bu hareket orucu bozmaz. Ancak, burun karıştırırken farkında olmadan burnun derinliklerine bir madde kaçar ve mideye ulaşırsa, bu durumda oruç bozulabilir.
Orucu Bozan ve Bozmayan Durumlar
Oruç sırasında yapılan bazı hareketler, niyet veya eylemin sonucuna göre farklı hükümlere tabidir.
Orucu Bozan Durumlar
Oruç sırasında besin, sıvı veya ilaç gibi maddelerin ağız, burun veya diğer doğal açıklıklardan vücuda girmesi orucu bozar. Ayrıca, cinsel ilişki, kasıtlı olarak kusma veya adet gibi durumlar da orucu geçersiz kılar.
Orucu Bozmayan Durumlar
Burun karıştırma, kulak temizleme, göz damlası kullanma veya diş fırçalama gibi eylemler, bir madde mideye ulaşmadığı sürece orucu bozmaz. Aynı şekilde, terlemek, kan almak veya parfüm kullanmak gibi dışsal temas gerektiren fiiller de oruca zarar vermez.
Burun Temizliği ve Oruca Etkisi
Oruçlu bir kişinin burun temizliği yaparken dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır.
Hafif Temizlik
Burun deliklerinin dış kısmını veya iç yüzeyini hafifçe temizlemek, herhangi bir sıvı veya madde girişi olmadığı sürece orucu bozmaz.
Derin Temizlik
Burunun iç kısmına su çekmek veya derinlemesine bir temizlik yapmak sırasında suyun veya başka bir maddenin boğaza ulaşması orucu bozar. Bu nedenle abdest alırken buruna su çekerken dikkatli olunmalıdır.
Fıkhi Görüşler ve Mezheplere Göre Değerlendirme
İslam’da dört büyük mezhebin burun karıştırma ve benzeri fiillerle ilgili görüşleri farklılık gösterebilir.
Hanefi Mezhebi Görüşü
Hanefi mezhebine göre, burun karıştırmak orucu bozmaz. Ancak buruna çekilen bir maddenin boğaza ulaşması durumunda oruç geçersiz sayılır.
Şafii Mezhebi Görüşü
Şafii mezhebinde de burun karıştırmak orucu bozmaz. Ancak, burun yoluyla mideye bir madde geçerse bu durumda oruç bozulmuş kabul edilir.
Maliki Mezhebi Görüşü
Maliki mezhebinde burun karıştırmanın orucu bozmadığı belirtilir. Ancak, bu fiil sırasında herhangi bir maddenin iç organlara ulaşması halinde orucun yenilenmesi gerektiği savunulur.
Hanbeli Mezhebi Görüşü
Hanbeli mezhebine göre de burun karıştırmak tek başına orucu bozmaz. Fakat, burun yoluyla sıvı veya katı bir maddenin yutulması durumunda oruç bozulur.
Sıkça Sorulan Sorular
Burun karıştırma ve oruçla ilgili en çok merak edilen sorulara açıklayıcı cevaplar verilmiştir.
Burun karıştırmak orucu her durumda bozar mı?
Hayır, burun karıştırmak orucu her durumda bozmaz. Ancak, burun yoluyla mideye bir madde ulaşırsa bu durumda oruç bozulabilir.
Burna su çekmek orucu bozar mı?
Oruçlu bir kişinin abdest alırken buruna su çekmesi orucu bozmaz. Ancak suyun boğaza kaçması durumunda oruç bozulur.
Burun spreyi kullanmak orucu bozar mı?
Evet, burun spreyi kullanımı sırasında ilaç doğrudan burun mukozasından emilip mideye ulaşabileceği için orucu bozar.
Burnun içini temizlemek orucu bozar mı?
Burnun dış kısmını veya yüzeyini temizlemek orucu bozmaz. Ancak derinlemesine bir temizlik sırasında bir maddenin mideye ulaşması orucu bozar.
Burun kanaması orucu bozar mı?
Hayır, burun kanaması orucu bozmaz. Ancak kanın boğaza kaçıp yutulması durumunda oruç bozulabilir.
Burun tıkanıklığı için mentollü krem sürmek orucu bozar mı?
Hayır, burun çevresine veya uç kısmına sürülen kremler orucu bozmaz. Ancak kremin iç kısımlara sürülüp mideye ulaşması durumunda oruç bozulur.
Alerji nedeniyle burun akıntısı orucu bozar mı?
Hayır, burun akıntısı doğal bir durumdur ve orucu bozmaz. Ancak bu akıntının yutulması halinde bazı mezheplere göre oruç bozulabilir.
Burun temizlerken farkında olmadan su yutmak orucu bozar mı?
Evet, abdest alırken veya burun temizliği sırasında suyun boğaza kaçıp yutulması durumunda oruç bozulur ve kazası gerekir.
